Tradycja społecznej pracy inżynierów i techników mechaników w Krakowie i województwie krakowskim w odrębnej organizacji naukowo-technicznej sięga okresu przedwojennego (lata 1935-1936). Już w tym czasie odczuwano w Krakowie brak oddziału Stowarzyszenia, które powstało w 1926r. z inicjatywy grupy inżynierów, działających w Kole Mechaników, i zasłużonego propagatora powstania odrębnego Stowarzyszenia Mechaników Polskich inżyniera Henryka Mierzejewskiego, profesora Politechniki Warszawskiej.rys
Życie Stowarzyszenia na terenie województwa krakowskiego reprezentowały wówczas cztery koła SIMP działające w Tarnowie przy Zakładach Chemicznych, w Nowym Sączu przy Warsztacie Kolejowym, w Chrzanowie przy Fabryce Lokomotyw oraz w Krakowie (przewodniczący prof. dr inż. Jan Krauze).
Koło Krakowskie było nieliczne, lecz członkowie uznali za konieczne nawiązanie ściślejszej współpracy z innymi kołami SIMP regionu krakowskiego oraz potrzebę powołania w Krakowie oddziału Stowarzyszenia. Projekt ten został zrealizowany dopiero po drugiej wojnie światowej, ale już w zupełnie innych warunkach. Przerwaną w Krakowie we wrześniu 1939r. działalność Stowarzyszenia Inżynierów Mechaników Polskich podjęto oficjalnie dopiero w połowie roku 1946. Mimo uzyskania wolności już w styczniu 1945r. nie było czasu na organizacyjne prace Stowarzyszenia. Przed inżynierami zostały postawione ważne i pilne zadania związane z organizacją przemysłu zdewastowanego w wyniku działań wojennych.
Realizacja tych zadań wymagała jednak nowych mocnych ram organizacyjnych, nie tylko służbowych-oficjalnych, lecz również społecznych. Przystąpiono więc do reaktywowania i odbudowy życia stowarzyszeń technicznych.
Do tego zaszczytnego i historycznego zadania na terenie Krakowa i województwa krakowskiego został zaproszony i upoważniony przez Komitet Organizacyjny SIMP
Kol. inż. Stanisław Grzymałowski – dyrektor naczelny istniejącego wówczas w Krakowie Zjednoczenia Przemysłu Kotlarskiego. Pod jego przewodnictwem odbył się w dniu 12 maja 1946r. w obecnym Domu Technika pierwszy po wojnie zjazd członków Stowarzyszenia Inżynierów Mechaników Polskich, który podjął jedno z zasadniczych postanowień, tj. powołał Krakowski Oddział Stowarzyszenia. Równocześnie został wybrany Tymczasowy Zarząd Oddziału z zadaniem przeprowadzenia wstępnych prac organizacyjnych oraz przygotowania Zwyczajnego Walnego Zebrania Oddziału. Delegaci Krakowskiego Oddziału wzięli udział w pierwszym Walnym Zebraniu Delegatów SIMP w Warszawie (28 czerwca 1946r.).
W grudniu 1946r. na zwyczajnym Zebraniu Członków Krakowskiego Oddziału Tymczasowy Zarząd Oddziału przekazał swą władzę nowemu Zarządowi Oddziału, którego przewodniczącym został Kol. prof. inż. Witold Biernawski.
W tak utworzonych ramach organizacyjnych rozpoczął w 1946r. swe prace Krakowski Oddział SIMP. Szybki i sprawnie zorganizowało się na naszym terenie życie Stowarzyszeniowe. Sprzyjały temu niewątpliwie takie okoliczności, jak duży napływ kolegów inżynierów i techników mechaników do Krakowa, jedynego wówczas prawie nie zniszczonego miasta, stosunkowo szybkie uruchomienie zakładów przemysłu maszynowego, powołanie licznych biur projektowo-konstrukcyjnych branży maszynowej (zarówno na terenie miasta jak i województwa).
W pierwszym okresie, trwającym od maja 1946 r. do połowy 1951r. istniało tylko jedno koło SIMP w Chrzanowie oraz Oddział w Krakowie, skupiający bezpośrednio wszystkich swoich członków, natomiast forma organizacyjna pracy była tradycyjna- przedwojenna. Rosły jednak szeregi członków Oddziału i całego Stowarzyszenia, upowszechniała się nowa rola oraz nowe zadania inteligencji technicznej i stowarzyszeń technicznych, które zjednoczyły się w powstałej w 1947r. Naczelnej Organizacji Technicznej. Jej siedzibą był obecny Dom Technika, który stanowił siedzibę Krakowskiego Towarzystwa Technicznego, rozwiązanego w 1948r.
Od roku 1951 następuje okres silnego rozwoju Oddziału pod względem organizacyjnym. Utrwala się potrzeba poszerzenia pracy przez tworzenie terenowych komórek działania. Powstają liczne koła zakładowe SIMP przy zakładach pracy, a przy Oddziale sekcje branżowe i naukowo-techniczne. W konsekwencji tego rozwoju następuje naturalny podział pracy i kompetencji. Praktykowany z konieczności w pierwszych latach operatywny charakter działania zarządów Oddziału przekształca się w działalność dyspozycyjną i koordynującą. Bezpośrednią działalność statutową przejmują w poważnej części koła zakładowe i sekcje naukowo-techniczne. Wzrasta świadomość użyteczności Stowarzyszenia. Przy Zarządzie Oddziału w kołach zakładowych wyrosła znaczna grupa aktywistów, wytwarza się i utrwala typ inżyniera i technika-simpowca, działacza społecznego. Rozwija się również program działania Oddziału. Każdy rok działalności przynosi nowe doświadczenia i nowe formy pracy. Każdy nowy Zarząd wnosi swoje indywidualne pomysły i projekty stosownie do aktualnych potrzeb, okoliczności i warunków pracy.
Od samego początku istnienia Oddziału jego działalność rozwijała się równolegle w dwóch zasadniczych kierunkach, z których pierwszy obejmował zagadnienia organizacyjne, a drugi zespół działalności merytorycznej, wynikającej ze statutowych celów i zadań SIMP, uchwał walnych zjazdów delegatów Stowarzyszenia i walnych zgromadzeń Oddziału.
Uwzględniane były również różne akcje podejmowane przez Zarząd Główny SIMP i NOT.
Dążeniem SIMP-u było i nadal jest realizować hasła i postanowienia przyjęte na Walnym Zjeździe Delegatów SIMP w Krakowie w roku 1972, tj:
- SIMP wychowawcą mechaników i organizatorem ich ciągłego doskonalenia zawodowego
- SIMP ekspertem w budowie i eksploatacji maszyn
- SIMP rzecznikiem spraw osobistych i społecznych mechaników polskich
Hasła te są nadal aktualne, propagowane są również deklaracje programowe SIMP przełomu XX i XXI wieku.